Initiatives News L'info au service du développement
Related Articles
Waktuuji 9 njonii ɗoo e duɗal Aamadu Hampaate Bah PK 7, gootal e leeɗe lemeleme Nuwaasot laamorgo leydi ndii. Oo ɗoo gorko boɗeejo, dardaro, baɗɗo laafa mbannjuleewa woni ceerno maɓɓe, jannginoowo fannuuji keewɗi.
« Mbiyetee mi ko Aamadu Dulo Soh, jannginoowo. Eɗen njanngina fannuuji ko wayi no taro, celluka, ko wayi no hiisa…« .
E biyol Ceerno Aamadu noon, waɗooɓe tolno 1 ɓee, mbaawii waɗde kiisorɗe, waawde taro regiingo e fiɓtude gaggaaji ekn. Etee ɓe mbaawii ɗum, gila ɓe cuwaa yahde tolno2.
« Etee kiisorɗe nay goodɗe e aduna ɗee, kam ɓe ne Allah rokkii ɓe fartaŋŋe waawde ɗe. Ɓeydugol mum, ustagol, cowagol mum, ɓe naatani kadi peccugol ».
Usmaan Kan, ingénieur gadoriiɗo janngude Pulaar, teeŋtinii janngude ɗemngal mum neeniwal ko sodorde ɓamtaare.
« Minen jooni ko ɓuri heewde e amen, njahri ko fannu hiisa, sabu ɗum hiisa oo min njanngi ɗum ko e Pulaar. Ko ngon-mi ingénieur koo eɓɓaale ɗe mbaɗat-mi ɗee, hafeere SOS, hade e am waɗtude ɗum e ɗemngal Allemand, eɓɓaale ɗee mbinndu-mi ɗum ko e Pulaar, haa ngaynu-mi caggal ɗum mbaɗtu-mi e Allemand. Ko nih tan ine raɓɓiɗi ine faamnii. Haa hannde ko Pulaar oo liggortoo mi. Ine jibinani mi ngartam, wiɗtooji am fof ko e Pulaar mbaɗat-mi, caggal ɗum mi waɗta e ɗemngal Farayse walla e Alemaa ».
Oo debbo mawɗo Faatimata Sammba Joop, gooto e jinnaaɓe janngooɓe ɓe kawru-ɗen. Hollitii:
« Emin njiytii e sukaaɓe amen, janngii heen hay caɗeele goote ngalaa. Mi meeɗaa ƴettande ɗumen jannginoowo, ko njanngi duɗal koo fof, so ngartii ngalaa caɗeele. Haa ɓe keɓi egsamaa, haa ɓe njahi kolees mi yuurnotaako nih kayeeji maɓɓe ».
Oo ɗoo mawɗo njoolo ɓaleejo, deeƴɗo, jahɗo fooftere duumiinde nootortooɗo Bookara Aamadu Bah jannginoowo hiisiwal ko e Pulaar e Farayse fof o jannginta ɗum.
« Njanngintunoo-mi ko « collège de garçons », mbiɗo janngina ɗoon hiisiwal hono matematik. Sibu so cukalel fuɗɗoriima ɗemngal mum neeniwal ɓurat feɗɗitaade, e nder gannde hee kadi ɓurat feɗɗitaade nder jaŋde ɗemɗe goɗɗe. »
Yiyannde oo hiisiyanke noon, kebloowo jannginooɓe ine ommbondiri e nde koroowo jaŋde leslesre gonɗo e fooftere duumiinde, Jallo Muhammed.
« Miin posto am garwaniijo e jannginde mbaɗ-mi ɗum ko to Gidimaka. E ɗiin duuɓi ɗiɗi garnooɗo major hitaande arwaniire nde ngon-mi toon yalti ko e duɗal Pulaar. Hitaande ɗimmere ndee, gonnooɗo major e Gidimaka fof, yalti ko e duɗal Soninke wuro ine wiyee Bulli. Yanti heen noon sukaaɓe yahnooɓe haa mbaɗi Bak ɓee, feccere heen ine teskaa ɓurnoo yahrude ko to bannge karallaagal. Ɓe keɓi ko Bak scientifique, sabu emin njogii heen collègue koroowo jaŋde hono amen, ɓiyum wonnoo gadano e Bak C, yahi waɗoyde Géologie (lesdiwal) to États Unies d’Amérique. Ine waɗi heen ingénieuruuji, ine waɗi heen medeseeji ine heen kontabluuji ».
Mawɗo caahiiɗo oo wiyiino: « Ko neɗɗo waawi ɗemɗe koɗe koo fof, ɗemɗe jananinkooje, ɗuum addantaa mo hoyɗude e majje. So omo hoyɗa ko e ɗemngal makko neeniwal o heewi hoyɗude.
Oumar Elhadj Thiam-JP
